Canthaxanthine is een natuur-identiek carotenoïde dat standaard aan leghennenvoer wordt toegevoegd om tafeleieren van een optimale dooierkleur te voorzien. Omdat het pigment erg gevoelig is voor oxidatie, wordt het doorgaans ingekapseld in een beschermende matrix (zgn. beadlet). Recent onderzoek toont aan dat niet enkel de hoeveelheid canthaxanthine in het voer bepalend is voor de kleuring en kleurstabiliteit van tafeleieren: ook het type dragermateriaal dat gebruikt wordt om het pigment in te kapselen in de beadlet, speelt een rol.  
[Geschreven door: Ir. A. Vandeweghe]
 
Voor een optimale kleuring van tafeleieren wordt in leghennenvoer gebruik gemaakt van enerzijds gele xanthophyllen aanwezig in voedermiddelen waaronder maïs, luzerne,... en anderzijds van rode natuur-identieke carotenoïden.
Tot deze laatste groep behoort canthaxanthine. Dit pigment wordt in de natuur onder meer teruggevonden in de zgn. Chanterelle champignons alsook in bepaalde zeewieren. Voor de toepassing in leghennenvoer wordt gebruik gemaakt van een natuur-identieke vorm, bekomen via synthese.
 
De canthaxanthine molecule in kristallijne vorm is echter onoplosbaar in water en bovendien zeer gevoelig voor oxidatie. Om de stabiliteit en de oplosbaarheid te verbeteren, bieden de producenten canthaxanthine aan in een ingekapselde productvorm (zgn. micro-encapsulated beadlet). Het dragermateriaal voor deze productvorm kan verschillen naargelang de producent van het voederadditief.
Recent heeft een Chinees onderzoeksteam onder leiding van Wen C. et al., een onderzoek uitgevoerd naar de impact van deze dragermaterialen op de depositie van canthaxanthine in de eidooier. Want niet alleen het type antioxidant en de kwaliteit van de beadlet hebben een grote impact op de stabiliteit en de biologische beschikbaarheid van het natuur-identieke pigment. Ook de matrixsamenstelling is bepalend voor de oplosbaarheid en de bio-efficiëntie.
 
In het uitgevoerde onderzoek werden drie verschillende dragermaterialen geëvalueerd:
  • gelatine
  • zetmeel
  • natrium lignosulfonaat (Carophyll Red van DSM)
 
Een dosering van 5 mg canthaxanthine per kg voer werd toegepast gedurende 40 dagen bij 288 Hyline Brown leghennen.
Canthaxanthine in een matrix van lignosulfonaten (Carophyll Rood) leidde tot de hoogste concentratie of depositie van canthaxanthine in het verse ei, resulterend in een hogere notering op de DSM Yolk Fan. Het effect was statistisch significant verschillend in vergelijking met canthaxanthine in een gelatine matrix. De effecten werden bevestigd in gekookte en gebakken eieren.
 
Tabel: gehalte canthaxanthine in verse eieren (mg/kg)
 
Dit onderzoek bevestigt dat canthaxanthine in een beschermende matrix van lignosulfonaten zeer efficiënt is voor de kleuring van verse eieren. De kleurstabiliteit werd bovendien ook behouden in de verwerkte eiproducten. Dit effect kon verklaard worden door een betere wateroplosbaarheid van lignosulfonaten in vergelijking met gelatine.
 
Het onafhankelijk onderzoek ligt in lijn  met het uitgebreide onderzoek van DSM Nutritional Products dat een tweetal jaar geleden werd uitgevoerd. Daarbij werden diverse stalen canthaxanthine in de markt verzameld en geanalyseerd op het gehalte canthaxanthine en hun dragermateriaal. Er werden microscopische beelden gemaakt om de verhouding van canthaxanthine tot het dragermateriaal in kaart te brengen. Daarnaast werd de partikelgrootte verdeling bepaald. De granulometrie is bepalend voor de oplosbaarheid van het rode pigment in een waterige oplossing: hoe uniformer de partikelgrootte verdeling, hoe beter de oplosbaarheid en hoe uniformer de kleuring.  Naast het wetenschappelijk onderzoek werd de stabiliteit van de commerciële producten gevolgd als dusdanig, verwerkt in een premix, in een meelvoer en in een gekorreld voer en dat gedurende meerdere maanden. Ten slotte werden de commerciële preparaten gevoerd aan leghennen om de depositie van canthaxanthine in de eidooier te bepalen. Ook hier werden interessante verschillen teruggevonden.
 
Wenst u meer informatie over dit onderzoek, raadpleeg uw contactpersoon bij DSM Nutritional Products.